Η Ήρεμη Δύναμη

Η ΗΡΕΜΗ ΔΥΝΑΜΗ.

Ένα νέο μοντέλο εξουσίας για την οικογένεια, το σχολείο, την κοινότητα του Haim Omer

Κατά καιρούς ερχόμαστε σε επαφή με περιστατικά βίας στο σχολείο, με κορυφαία εκδήλωση τον βίαιο θάνατο του Βαγγέλη Γιακουμάκη, ο οποίος αποτέλεσε και την αφορμή για τη θέσπιση νόμου κατά του σχολικού εκφοβισμού.

• Μπορεί η ποινικοποίηση της βίας να δώσει τη λύση στο πρόβλημα;
• Είναι τελικά η αστυνομία και οι εισαγγελείς ανηλίκων που θα πρέπει να σπεύδουν ανά πάσα στιγμή να ανακρίνουν τους μαθητές για να αναγνωριστούν οι θύτες και τα θύματα;
• Κατά πόσο αυτό μπορεί να λειτουργήσει ως τρόπος αντιμετώπισης της βίας;
• Από την άλλη πλευρά, με ποιον τρόπο επιδρά στο κύρος αλλά και στη δημόσια εικόνα του σχολείου η ιδέα ότι: δεν μπορούμε να διαχειριστούμε τη βία εντός του σχολείου, αλλά μπορούμε να την καταγγείλουμε στις αρχές, και ας πράξουν αυτές όπως αρμόζει;
• Κατά πόσο ενδυναμώνεται το σχολείο, έτσι ώστε να θεωρείται μια ασφαλής κοινότητα, όταν γίνεται πεδίο κλιμακούμενων συγκρούσεων ανάμεσα σε μαθητές, ανάμεσα σε μαθητές και εκπαιδευτικούς, ανάμεσα σε εκπαιδευτικούς και γονείς, ανάμεσα σε γονείς, κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους, δικηγόρους, εισαγγελείς κοκ;

Μπορεί το φαινόμενο της βίας να έχει πολλαπλές ερμηνείες, αλλά η απάντηση στη βία χρειάζεται να είναι ξεκάθαρη και σχεδιασμένη με στοχαστική εγρήγορση, εκφράζοντας κάθε φορά μια σταθερή, συλλογική, μη βίαιη στάση από την πλευρά της οικογένειας, του σχολείου, αλλά και της κοινότητας στο σύνολό της. Η θέσπιση νόμων κατά της ενδοσχολικής βίας μπορεί να είναι μια καλή αρχή, επειδή αφυπνίζει τους εκπαιδευτικούς απέναντι στις παιδαγωγικές αξίες που οφείλει να μεταδίδει το σχολείο. Αλλά χρειάζεται να δώσουμε στους δασκάλους επαρκή εφόδια και τεχνικές για να πραγματώσουν αυτές τις αξίες μέσα σε ένα δημοκρατικό πλαίσιο ιδεών το οποίο θα διαπνέεται από την αρχή του αμοιβαίου σεβασμού.

Το βιβλίο επιχειρεί να απαντήσει μέσα από μια διαφορετική οπτική στα προβλήματα βίας και αποκλεισμού εντός του σχολικού πλαισίου. Η συνειδητοποίηση ότι είναι αναγκαία μια συλλογική αντιμετώπιση των φαινομένων της βίας καθιστά ρητή την ανάγκη ενδυνάμωσης των εκπαιδευτικών.

Όταν ο Χάιμ Ομέρ συνεργάζεται με σχολεία, δίνει έμφαση στις δυσκολίες των εκπαιδευτικών και εστιάζεται στην παρουσία και το κύρος του δασκάλου. Όταν οι γονείς εμπλέκονται στο έργο του σχολείου συνήθως χρησιμοποιούν απειλές, επικρίσεις και βίαια μέσα. Για αυτόν τον λόγο οι εκπαιδευτικοί τηρούν αμυντική στάση απέναντι στους γονείς αποκρύπτοντας περιστατικά, κάτι το οποίο ενισχύει τη βία. Η συμμαχία ανάμεσα σε γονείς και εκπαιδευτικούς αποτελεί βασική αρχή για την ήρεμη δύναμη. Οι εκπαιδευτικοί προσκαλούν τους γονείς, ώστε με την παρουσία τους να στηρίξουν το σχολείο ενάντια στη βία. Αντίστοιχα οι γονείς δεν χρειάζεται πλέον να αισθάνονται καχυποψία και θυμό απέναντι στο σχολείο. Αυτή η αμοιβαία στήριξη προσελκύει τη συνεργασία και άλλων λειτουργών της κοινότητας. Η ίδια η δομή της ήρεμης δύναμης εξασφαλίζει ότι, από τη στιγμή που θα ξεκινήσει η διαδικασία, γονείς και εκπαιδευτικοί θα ενδυναμώνουν ο ένας τον άλλον αμοιβαία.

Εισηγητές

1) Εισηγήτρια: Αναστασία Ζήση

Η Αναστασία Ζήση διδάσκει Ψυχολογία στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Εκπόνησε τη διδακτορική της διατριβή ως υπότροφος του Κοινωφελούς Ιδρύματος “Ωνάσης”” στη Σχολή Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Birmingham στη Βρετανία. Έχει δημοσιεύσει άρθρα σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά όπως το Psychological Medicine”, “Social Psychiatry & Psychiatric Epidemiology”, “Journal of Community Psychology”, και έχει την επιστημονική ευθύνη ερευνητικών προγραμμάτων σε θέματα ψυχικής υγείας. Είναι συγγραφέας του βιβλίου “Επανένταξη Χρονίων Ψυχικά Πασχόντων: Εμπειρικά ευρήματα, νέες προσεγγίσεις και προοπτικές”” από τις εκδόσεις Τυπωθήτω.

2) Εισηγητής: Δημήτρης Φιλοκώστας

Ο Δημήτρης Φιλοκώστας είναι Παιδοψυχίατρος και Οικογενειακός Θεραπευτής. Εργάζεται στη Θεσσαλονίκη.

Είναι Ειδικός Ψυχικής Υγείας στο Παιδικό Χωριό SOS στο Πλαγιάρι. Συνεργάζεται με την Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας «Συν-ειρμός», στα Τρίκαλα.

Πήρε το πτυχίο του στην Ιατρική Σχολή του Α.Π.Θ. Έχει ειδικευτεί στην Ψυχιατρική Κλινική Παιδιών & Εφήβων του Γ.Ν. «Γ. Παπανικολάου» και εκπαιδεύτηκε ως οικογενειακός θεραπευτής στο Ινστιτούτο Συστημικής Σκέψης και Ψυχοθεραπείας. Συμμετείχε στο European Summer School in Family Therapy, οργανωμένο από το Context (UPC KU Leuven, Belgium), με θέμα τη διαλογική προσέγγιση. Οι ιδέες του για τη θεραπεία πηγάζουν από τις αξίες του Δικτύου για τον Ανοιχτό Διάλογο, και εμπνέονται από την κριτική ματιά του Δικτύου για την Κριτική Ψυχιατρική.

Έχει εκπαιδευτεί στις ιδέες και τις πρακτικές της Μη Βίαιης Αντίστασης (Foundation and Advanced Level στο Partnership projects UK).

Έχει γράψει μια ιστορία που θα του άρεσε να είχε ακούσει αν ήταν παιδί, Η νεραϊδοφωνή κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Γνώση.

Κείμενα και συνεντέυξεις του έχουν δημοσιευτεί στα περιοδικά: Μετάλογος, Sunday Exclusive Family και Η Ζωή Πλαγίως.

3) Σταματία Γρατσάνη: Ψυχολόγος.

Διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος εξειδίκευσης στην Οργανωσιακή Ψυχολογία στην Αγγλία και Μεταπτυχιακού Διπλώματος στην Κοινωνική Ψυχιατρική ? Παιδοψυχιατρική στην Ψυχιατρική Κλινική της Ιατρικής Σχολής Ιωαννίνων. Δίπλωμα στη Συστημική-Οικογενειακή θεραπεία. Εργάζεται στον τομέα της Ψυχοθεραπείας και της Συμβουλευτικής με ενήλικες, παιδιά, οικογένειες και ζευγάρια. Είναι επιστημονικά υπεύθυνη της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας του νομού Τρικάλων. Παράλληλα εργάζεται ως εκπαιδεύτρια ενηλίκων στον τομέα της ψυχικής υγείας και των επιχειρήσεων.

4) Απόστολος Σπαθής: Εκπαιδευτικός ΠΕ70

Γεννήθηκε στη Φιλύρα Τρικάλων και κατοικεί στα Τρίκαλα. Είναι παντρεμένος με την Αγγελική Τσιρογιάννη, δασκάλα, με την οποία απέκτησε δυο παιδιά. Απόφοιτος του Λυκείου Πύλης Τρικάλων, εισήχθη στη Ζωσιμαία Παιδαγωγική Ακαδημία Ιωαννίνων το 1981. Διορίστηκε στην Πολίχνη Μεσσηνίας το 1986 και μέχρι σήμερα διαθέτει συνολική εκπαιδευτική υπηρεσία 33 περίπου έτη. Το 1995 φοίτησε στη δίχρονη μετεκπαίδευση του Μαράσλειου Διδασκαλείου Δημοτικής Εκπαίδευσης (Μ.Δ.Δ.Ε.) με κατεύθυνση την Ειδική Αγωγή. Λόγω της άριστης επίδοσης κατά τις εξετάσεις εισαγωγής του στο Μ.Δ.Δ.Ε., φοίτησε τη σχολική χρονιά 1997-98 στο εννιάμηνο πρόγραμμα επιμόρφωσης του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου της Κύπρου. Το 2001 απέκτησε το πτυχίο Εξομοίωσης του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης Θεσσαλίας. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου “Σπουδές στην Εκπαίδευση” του ΕΑΠ και εκπόνησε τη διπλωματική του εργασία στη θεματική ενότητα “Διοίκηση της Εκπαίδευσης”.

Υπηρέτησε σε θέσεις διοικητικής ευθύνης της Εκπαίδευσης ως προϊστάμενος μονοθέσιου και τριθέσιου Δημ. Σχολείου, ως αναπληρωτής προϊστάμενος Κ.Δ.Α.Υ. και Κ.Ε.Δ.Δ.Υ. και ως Σχολικός Σύμβουλος Γενικής Αγωγής Δημοτικής Εκπαίδευσης. Σήμερα υπηρετεί ως Προϊστάμενος του Κέντρου Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης (Κ.Ε.Σ.Υ.) Τρικάλων. Διαθέτει πτυχίο Αγγλικής γλώσσας σε επίπεδο C1 και είναι κάτοχος Πιστοποίησης Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας Α και B Επιπέδου. Συμμετείχε σε πολλά επιμορφωτικά προγράμματα και συνέδρια ως ακροατής και ως εισηγητής. Δημοσίευσε επιστημονικά άρθρα και ερευνητικές εργασίες σε περιοδικά, πρακτικά συνεδρίων και στον τοπικό τύπο. Διετέλεσε εκπαιδευτής (Ambassador) στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα (Teacher4Europe) της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, τις σχολικές χρονιές 2013-14 και 2014-15. Διαθέτει εμπειρίες σε διάφορες κοινωνικές δράσεις. Συνδικαλιστικά, υπηρέτησε ως πρόεδρος το 1999, στον «Σύλλογο Εκπαιδευτικών και Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού Ειδικής Αγωγής» του ν. Τρικάλων. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος και αντιπρόεδρος, στον τότε νεοϊδρυθέντα «Σύλλογο Δασκάλων και Νηπιαγωγών» της Πύλης Τρικάλων, τη σχολική χρονιά 2000-2001.